Η πρώτη μεγάλη μάχη Πιερρακάκη στο Ecofin – Στο στόχαστρο Shein και Temu

Στην τελική ευθεία μπαίνει σήμερα, Παρασκευή 12 Δεκεμβρίου, η ευρωπαϊκή μάχη για τα μικροδέματα Shein  και Temu  με το Ecofin  να καλείται να περάσει από τις πολιτικές δεσμεύσεις του Νοεμβρίου στις πρώτες, χειροπιαστές αποφάσεις. Στο τραπέζι βρίσκεται η επιβολή δασμών σε δέματα αξίας κάτω των 150 ευρώ, τα οποία μέχρι σήμερα εισέρχονται στην ΕΕ χωρίς τελωνειακή επιβάρυνση.

Την ίδια ώρα, στο φόντο της συνεδρίασης «τρέχει» και η δικαστική δίωξη της Shein από το γαλλικό δημόσιο, μια υπόθεση που θεωρείται οδηγός για το πώς η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει τους ψηφιακούς κολοσσούς του ηλεκτρονικού εμπορίου.

Ecofin με σφραγίδα Πιερρακάκη

Η σημερινή συνεδρίαση αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς διεξάγεται υπό τον νέο πρόεδρο του Eurogroup, Κυριάκο Πιερρακάκη.Το Συμβούλιο επιχειρεί να συμφωνήσει σε μια απλή, προσωρινή λύση για την επιβολή δασμών στα μικροδέματα, μέχρι να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή το νέο ευρωπαϊκό τελωνειακό πλαίσιο.

Βάσει της πολιτικής δέσμευσης του Νοεμβρίου 2025, το μέτρο θα πρέπει να ενεργοποιηθεί το συντομότερο δυνατόν εντός του 2026 και να παραμείνει σε ισχύ έως ότου καταργηθεί οριστικά το όριο τελωνειακής απαλλαγής των 150 ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι το αρχικό σχέδιο της ΕΕ προέβλεπε την κατάργηση του ορίου μόλις το 2028.

Η πίεση είναι δεδομένη καθώς πάνω από το 80% των τελωνειακών ελέγχων στην ΕΕ αφορά εισαγωγές από την Κίνα, κυρίως αγαθά χαμηλής αξίας, ρούχα, ηλεκτρονικά είδη και παιχνίδια, με βασικές πύλες εισόδου τις πλατφόρμες Shein και Temu.

Η πρόταση της Κομισιόν και το τέλος των 2 ευρώ

Το μέτρο είχε προταθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήδη από τον Φεβρουάριο και συνοδεύεται από την ιδέα επιβολής διαχειριστικού τέλους ανά πακέτο. Αν και το ύψος του δεν έχει «κλειδώσει»,η Κομισιόν έχει εισηγηθεί επιβάρυνση 2 ευρώ ανά μικρό δέμα που εισέρχεται στην ΕΕ, κόστος που αφορά κατά κύριο λόγο τις μαζικές ηλεκτρονικές αγορές από ασιατικές πλατφόρμες.

Ο ρόλος Πιερρακάκη

Η Ελλάδα έχει ταχθεί ξεκάθαρα υπέρ της πρότασης. Από τις Βρυξέλλες, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης έχει δηλώσει ότι «η Ελλάδα στηρίζει πλήρως την πρόταση της Επιτροπής για την κατάργηση του ελάχιστου ποσού των 150 ευρώ».

Πλέον, από τη θέση του προέδρου του Eurogroup, ο κ. Πιερρακάκης καλείται να μετατρέψει τη θέση αυτή σε ευρωπαϊκή πράξη. Να στηρίξει πολιτικά και τεχνικά την αλλαγή των κανόνων, συντονίζοντας ταυτόχρονα μια κρίσιμη συζήτηση που αγγίζει τον πυρήνα του ευρωπαϊκού εμπορίου, τον ανταγωνισμό και την προστασία των καταναλωτών.

Τι ζητά η αγορά

Τα δισεκατομμύρια δέματα που κατακλύζουν την ευρωπαϊκή αγορά έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από τους εμπόρους. Μόνο το 2024, περίπου 4,6 δισ. δέματα από Shein, Temu και Trendyol αγοράστηκαν από Ευρωπαίους καταναλωτές. Τα προτεινόμενα τέλη θα ενίσχυαν τους εθνικούς προϋπολογισμούς και θα χρηματοδοτούσαν περισσότερους τελωνειακούς ελέγχους.

Ήδη, η Ρουμανία έγινε η πρώτη χώρα που επέβαλε τέλος 5 ευρώ ανά δέμα από τον Αύγουστο, ενώ Πολωνία και Ολλανδία εξετάζουν αντίστοιχα μέτρα. Οι σκανδιναβικές χώρες κινούνται στην ίδια κατεύθυνση, με τη Βαρσοβία να ξεκαθαρίζει ότι μόνο μια κοινή ευρωπαϊκή λύση μπορεί να είναι πραγματικά αποτελεσματική. Από την πλευρά της, η Ολλανδία δηλώνει έτοιμη να κινηθεί, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα μείνει μόνη της.

Τα ανοιχτά ερωτήματα για Shein και Temu

Στις εκκρεμότητες που καλείται να απαντήσει το σημερινό Ecofin αναφέρθηκε και ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, Σταύρος Καφούνης, θέτοντας μια σειρά από κρίσιμα ερωτήματα:

• Πότε ακριβώς εντός του 2026 θα τεθεί σε ισχύ η κατάργηση της απαλλαγής από δασμούς και αν θα υπάρξει ενιαία ημερομηνία για όλα τα κράτη-μέλη.
• Ποια θα είναι η αρχιτεκτονική της μεταβατικής λύσης για δασμούς «από το πρώτο ευρώ» έως το 2028.
• Πώς και πότε θα καθοριστεί το διαχειριστικό τέλος, ποιος θα το πληρώνει και πώς θα διασφαλιστεί ότι δεν θα περάσει στον καταναλωτή.
• Πώς θα κλείσουν τα «παραθυράκια» για πλατφόρμες με αποθήκες εντός ΕΕ.
• Και, τέλος, ποιο θα είναι το ελάχιστο επίπεδο ελέγχων και κυρώσεων για την υποτιμολόγηση και τις παραπλανητικές δηλώσεις περιεχομένου.

Σήμερα η Ευρώπη θα αποδείξει αν θα καταφέρει να βάλει κανόνες σε μια αγορά που μέχρι σήμερα κινούνταν σχεδόν ανεξέλεγκτα –και αν ο νέος πρόεδρος του Eurogroup θα σφραγίσει αυτή τη στροφή με πολιτικό βάρος και πράξεις.